enderun mektebi ne demek?

Enderun Mektebi

Enderun Mektebi, Osmanlı Devleti'nde devlet adamı yetiştirmek amacıyla kurulmuş bir okuldur. Genellikle Devşirme sistemiyle toplanan yetenekli Hristiyan çocukları, sıkı bir eğitimden geçirilerek devletin üst kademelerine hazırlanırlardı.

Kuruluşu ve Amacı:

Enderun'un tam olarak ne zaman kurulduğu tartışmalı olmakla birlikte, Fatih Sultan Mehmet döneminde (15. yüzyıl) gelişim gösterdiği kabul edilir. Amacı, devlete sadık, yetenekli ve donanımlı yöneticiler, askerler ve sanatçılar yetiştirmekti.

Eğitim:

Enderun'da verilen eğitim çok yönlüydü.

• Dini Eğitim: İslam hukuku, tefsir, hadis gibi dersler verilirdi.
• Edebi Eğitim: Arapça, Farsça, Türkçe gibi dillerin yanı sıra edebiyat, şiir, hitabet gibi konularda eğitim verilirdi.
• Bilimsel Eğitim: Matematik, coğrafya, tarih, felsefe gibi bilim dallarında eğitimler yapılırdı.
• Askeri Eğitim: Binicilik, okçuluk, kılıç kullanma gibi askeri beceriler öğretilirdi.
• Sanatsal Eğitim: Müzik, hat, tezhip gibi sanat dallarında yetenekleri olan öğrenciler yetiştirilirdi.

Aşamaları:

Enderun, farklı yetenek ve ilgi alanlarına göre öğrencilerin ayrıldığı çeşitli odalardan oluşurdu. Başlıca odalar şunlardır:

• Büyük Oda (Ulu Oda): En üst düzeydeki öğrencilerin bulunduğu odadır.
• Küçük Oda: Zekası ve yeteneğiyle öne çıkan öğrencilerin toplandığı yerdir.
• Seferli Koğuşu: Müzik alanında yetenekli öğrencilerin bulunduğu koğuştur.
• Doğancı Koğuşu: Padişahın av partilerinde görev alacak ve Doğancılık sanatını öğrenecek öğrencilerin bulunduğu koğuştur.
• Hazinedar Koğuşu: Sarayın hazinesinden sorumlu olacak kişilerin yetiştirildiği koğuştur.
• Kiler Koğuşu: Sarayın mutfak işlerinden sorumlu olacak kişilerin yetiştirildiği koğuştur.

Önemi:

Enderun Mektebi, Osmanlı Devleti'nin uzun süre ayakta kalmasında önemli bir rol oynamıştır. Devletin ihtiyaç duyduğu nitelikli insan gücünü yetiştirerek, yönetimde sürekliliği sağlamıştır. Birçok ünlü devlet adamı, sadrazam, kaptan-ı derya ve sanatçı Enderun'dan yetişmiştir. Zamanla yozlaşmaya başlamış ve 1909 yılında kapatılmıştır.